In ons land wordt – terecht – geklaagd over de lakse houding van de sociale media zoals Twitter om haatberichten, beledigingen en valse informatie aan te pakken De wetgever is te sloom om het probleem aan te pakken. Het kan wel. Zie Duitsland en Frankrijk Wat kunnen we doen?
Duitsland kent het Netzwerkdurchsetzungsgesetz (NetzDG). De wet heeft tot doel nepnieuws, beledigingen, laster, openbare aansporing tot het plegen van misdaden, aanzetten tot haat, afbeeldingen van geweld en bedreigingen op sociale media te bestrijden. De wet bevat verplichtingen aan de grote sociale media-aanbieders (>2 miljoen deelnemers) over hoe ze met nepnieuws, beledigingen, laster, aanzetten tot haat en dergelijke omgaan. De wet stelt bindende normen voor een effectieve en transparante klachtenbehandeling.
Klagers moeten op een gemakkelijk herkenbare, direct toegankelijke en constant beschikbare manier hun klacht kunnen indienen. Ze moeten per direct van de klacht kennis nemen. Haatberichten, nepnieuws en dergelijke moeten binnen 24 uur worden verwijderd.
Zowel klager als de beklaagde moeten met redenen omkleed op de hoogte worden gesteld van de afdoening van de klacht. Dat betekent dat de sociale media-platforms serieus naar een klacht moeten kijken en de klager niet worden afgescheept.
Ook de beklaagde geniet bescherming. Een beklaagde kan niet op vage gronden van het platform worden verwijderd. In bepaalde gevallen (uitingen waaraan een andere interpretatie kan worden gegeven) moet de beklaagde de mogelijkheid worden gegeven om op de klacht te reageren voordat er een beslissing wordt genomen.
Aan de klager moet worden medegedeeld dat in voorkomende gevallen deze een strafklacht kan indienen. Om de strafrechtelijke vervolging te bevorderen is de Duitse Wet ter bestrijding van rechts-extremisme en haatmisdrijven uitgebreid met een meldingsplicht. Aanbieders van sociale netwerken die geen goed ingericht klachtensysteem opzetten worden bestraft met een boete van maximaal vijf miljoen euro. De boete tegen het bedrijf zelf kan oplopen tot 50 miljoen euro.
De aanbieders van sociale netwerken zijn verplicht om halfjaarlijks te rapporteren hoe zij omgaan met klachten. Het rapport moet informatie bevatten over het aantal klachten, de besluitvorming, het personeel en de bekwaamheid van de klachtenbehandelaars.
Ik weet niet waarom de Nederlandse wetgever en de Tweede Kamer (@2eKamertweets) niet actiever is bij het aanpakken van haat en nepnieuws op sociale media. De buitenlandse voorbeelden zijn er. Dus Gunay Uslu en Dilan Yezilgöz: aan het werk. Praten we, of doen we wat?
En anders moeten we met een aantal gebruikers van sociale netwerken zoals Twitter en Facebook maar zelf met een ontwerpwet komen. Ik ben ertoe bereid.
Link: https://www.bundestag.de/dokumente/textarchiv/2020/kw25-de-rechtsextremismus-701104
– door dr. Jo Horn –
